Jan Rovers Laarbeekkoning 2016

De vijf Laarbeekse gildes zetten zich op de kaart tijdens het Koningschieten

Redacteur: Ans van de Kerkhof Mooilaarbeekkrant.

Beek en Donk - Op het schietterrein van Gilde Sint Leonardus uit Beek en Donk ‘Het Wipke’ is het  jaarlijkse Laarbeekkoningschieten zondag in volle gang. Hier wordt bepaald wie zich het komend jaar Koning van de Laarbeekse gilden mag noemen. Na het 154e schot valt die eer viel te beurt aan Jan Rovers. De gewijde vogel valt.

In Jans 40e jubileumjaar bij het Gilde Sint Leonardus een mooi extraatje voor deze toegewijde gildebroeder. Leuke bijkomstigheid: het idee voor het Koningschild dat hij dit jaar mag dragen, komt uit zijn koker. Anderen hebben het uitgewerkt en vormgegeven.

Geschiedenis van het gilde

Gilden stammen al uit de middeleeuwen. In die tijd hielden zij zich vooral bezig met de orde handhaven en de veiligheid van de gemeenschap. Totdat de Fransen het tijdens de bezetting afschaften. Nadat de Fransen verdwenen uit ons land werden de gilden nieuw leven ingeblazen. De veiligheid en orde bleef echter voortaan in handen van professionele organisaties. Daarmee kregen de gilden hun huidige bestemming, vooral bewaren van tradities, veel gezelligheid, vriendschap en broederschap.

Gildes in Laarbeek

Laarbeek telt 5 gilden. Het oudste stamt uit 1324: het Onze Lieve Vrouwe Gilde uit Aarle-Rixtel.  Aarle-Rixtel kent ook nog het Margaretha Gilde. In Lieshout is het St.Servatius Gilde actief en in Beek en Donk het Leonardus Gilde ofwel de ‘Rooi skut’ en het St. Antonius Gilde, ook wel bekend als de ‘Gruun skut’.

Dat de gilden tradities bewaken, blijkt wel uit het gegeven dat alleen het Antonius Gilde inmiddels gildezusters kent. Volgens Piet van der Burgt “uit armoede omdat ze niet genoeg gildebroeders kunnen rekruteren.” De vijf gilden van Laarbeek kennen gemiddeld zo’n 35 geüniformeerde gildebroeders. Ze hebben allemaal wel meer leden of vrienden die met een gereduceerd tarief aan activiteiten mogen meedoen. De leden van het St.Servatius Gilde mogen ook mee stemmen tijdens de vergadering. Piet van der Burgt vertelt: “Bij ons moet je nog ‘ingeboond’ worden. Inbonen betekent dat je wordt aangenomen als lid.” Traditiegetrouw doen ze dat daar nog met bonen en erwten. Vroeger konden namelijk lang niet alle mensen lezen en schrijven. Bonen staan voor akkoord en erwten staan voor tegen omdat ze kleiner zijn.

Autonoom

“Elk gilde is autonoom in haar regelgeving. De grote lijn is echter voor de meeste gilden wel gelijk”, legt Jos van den Heuvel, hoofdman van het Margaretha Gilde, uit. De kring Peelland, waar de Laarbeekse gilden onder vallen, timmert flink aan de weg.

Jongeren

Het Margaretha Gilde is actief met het werven van jeugdleden. Zij zijn in de luxe positie dat zij een tiental echte jeugdleden hebben, die nog geen 16 jaar zijn. De jeugdgroep waar Koning Pieter Smulders toebehoort, is afgelopen maart tijdens het Vendeltoernooi in Oploo 1e geworden.

Het wedstrijdelement boeit jongeren meer dan de traditie. Wedstrijden zijn er vooral met schieten, met luchtbuks, geweer en kruisboog, vendelen en trommelen. Al met al ook voor jongeren kan het aantrekkelijk zijn om bij het gilde te horen.

Doop

Voor het eerst in 30 jaar zal er volgende week bij het Antonius Gilde een Gilde doop worden gehouden. Een pasgeborene van een gildebroeder, die traditioneel gedoopt wordt. Volgens de verzamelde gildebroeders is het leuk om bij het gilde te zijn. “Wij zijn de oudste verenigingen, die alle woelige tijden hebben doorstaan en nog altijd levend zijn.”