Noblat reis mei 2023

Sint Leonardus gilde naar de 7 jaarlijkse Leonardus verering in Noblat Frankrijk van 18 t/m 22 mei 2023.

Op Hemelvaartsdag 18 mei vertrokken 6 gildebroeders en 6 gildezusters om 3.30 uur ’s-morgens naar Zoutleeuw in België, ca. 120 km gelegen tussen Maastricht en Brussel. De afvaardiging van het Leonardus gilde moest om 5.45 uur daar zijn om samen met de Leonardus broederschap van Zoutleeuw de busreis te maken naar Saint-Lèonard-de-Noblat, vlak bij de stad Limoges ca. 850 Km vanaf Beek en Donk. Ons gilde heeft al enige tijd goede contacten met de Confrérie Sint-Leonardus Zoutleeuw.

Ons gilde bezocht ook al enige keren de 7 jaarlijkse Leonardus verering, de laatste keer in 2009, met eigen bus en verblijf en overnachting in een klooster. Op uitnodiging van Zoutleeuw kon onze afvaardiging met hen de busreis maken. De broederschap staat er om bekend om van de 5 daagse reis een echte gevarieerde excursie reis te maken. Bij aanvang kregen wij ook hun bekende gele das met opdruk Confrèrie St.Leonardus Zoutleeuw zodat we wisten dat we bij hetzelfde reisgezelschap hoorden en schept ook meteen een band. Mede door de drukte rond Parijs kwamen we om 19.00 uur in het hotel in Limoges aan. Na het diner en nog wat na praten zat de eerste lange dag erop.

Vrijdag stond een bezoek aan een limousin-koeien boerderij op het programma, een koeien ras uit regio zoals wij die hier ook kennen als vlees koeien. Op de achteraf gelegen boerderij werden we ontvangen door de boer die ook bestuurslid was van de Leonardus Broederschap van Noblat en had de staldeuren versierd ter gelegenheid van de Leonardus verering en ons bezoek. Het boeren erf in Frankrijk zag er toch wat anders uit dan wij in Nederland gewend zijn. De minder geschikte vlees kalveren gingen naar Nederland hoorden we daar via de gids, een Française die 5 jaar in Deventer had gestudeerd.

Nadien vertrokken we naar Eymoutiers, een middeleeuws dorp langs de rivier de Vienne. met bezoek aan de kapittel kerk Saint-Etienne. De rondleiding was met een frans talige gids, die voor ons veelal niet te volgen was. Het verzoek aan de gids “parlez vous lentement svp “ ( praat wat langzaam aub ) duurde maar 5 woorden. In het algemeen is de ervaring dat Fransen zich niet in kunnen leven in anderstaligen en nauwelijks gelegenheid geven om iets te laten vertalen.

Veel Vlaamse reisgenoten konden het wel volgen en regelmatig vertaalden zij e.e.a. voor ons.

Nadien was er een lunch in het plaatselijke restaurant wat we ons allen goed lieten smaken.

’s-Middags gingen we naar Aubusson Cité voor een bezoek aan een tapijtweverij annex klein museum. Na een busrit van een uur over bochtige binnenweg door nauwelijks bewoond gebied kwamen we in de toch wel toeristische stad aan met eeuwen oude weeftapijt kunst. Speciaal voor ons was het oude werkatelier geopend. ( niet het nieuwe tapijt museum ). Het gebouw lag vol met alle diverse tinten wol strengen, vermoedelijk al 10 tallen jaren oud.  Het werk interieur was al meer dan 50 jaar onveranderd en niet onderhouden, zelfs geen TL buizen vervangen. De op leeftijd zijnde mevrouw vertelde e.e.a tijdens de rondleiding in het frans, maar wij kregen wel een goed beeld van de werkwijze en weeftapijt kunst en hoe de hele grote tapijten van wel 3 bij 5 meter werden gemaakt. In het verleden hingen deze grote tapijten in paleizen, vorstenhuizen en kastelen.

Mevrouw liet ook nog een demonstratie zien hoe dat handmatig allemaal ging met diverse kleurstellingen op basis van onderliggende tekeningen. Het was nauwelijks te volgen hoe snel zij dat allemaal deed. Echter het filmen van haar werk was niet toegestaan, vingervlugheid beroepsgeheim. Nadien terug naar het hotel in Limoges voor buffetdiner en gezellig samen zijn, waarbij alle drank inclusief was.

Op zaterdag was er eerst een bezoek aan de kathedraal van Limoges en nadien was er een buiten lunch nabij de Noblat brug. Hier was de ontvangst van alle deelnemers aan kerkdienst en processie. Er waren meer dan 30 Leonardus verenigingen uit 12 verschillende landen. Velen kenbaar door uniforme kleding. Wij zijn het enige gilde en vallen op door ons mooie rode uniform met hoed voor de gildebroeders en onze gilde zusters met rode vestjes en shawl. Na de lunch was er een bezoek aan het middeleeuwse Noblat met kapittelkerk. Het centrum was geheel versierd met vele afbeeldingen van Leonardus, ook in bloemen motief. Vele deelnemers  waren actief met dans en muziek. Ook waren er een Beierse zweepslag groep in lederhose die op de maat een concert gaf met nadien een jodel jel. 

Ons gilde is lid van de internationale Leonardus broederschap en er was een delegatie uitgenodigd om de 7 jaarlijkse vergadering bij te wonen. Met applaus werden de deelnemers voorgesteld. Elk besproken onderdeel van de vergadering was in 7 talen, dus het was een langdurige zitting waarbij het Engels klonk zoals in de allo allo komedie TV serie. Het zittende eerste bestuur werd opgevolgd door jonge enthousiaste leden, die contacten en een internationale Leonardus nieuwsbrief verzorgen.

Om 18.00 uur was de pelgrims mis in de kapittelkerk waar voor ons gereserveerde plaatsen waren. De kerk is in de 12 eeuw gebouwd en in de 19 de eeuw gerestaureerd. Noblat ligt ook op de route naar Santiago de Compostella, heeft een stempel locatie en zijn op straat de route aanduiding met de koperen Jacobus schelpen aangegeven. De kerk was feestelijk versierd met vooral rood/blauwe vaandels, de plaatselijke Leonardus kleuren. Daarnaast hingen er de vlaggen van landen van de Leonardus afvaardigingen. Het was een plechtige pelgrims mis met veel gezang in Frans en Latijn. Onze voorzitter Geert-Jan van Rixtel las in het Nederlands een passend gebed voor. Deze tekst was in het mis boekje afgedrukt in het Frans. Vele geestelijken van de aanwezige Leonardus verenigingen namen actief deel op het priesterkoor te samen met de bisschop. Zo ook diaken Luuk van de parochie en broederschap van Zoutleeuw. ’s-Morgens bij aanvang van de busreis ging hij kort in gebed en zong hij ook een complet uit ( Zoutleeuwse ) Leonardus lied zoals dat gebruikelijk is bij een bedevaart reis. Wij konden het goed vinden met hem en lieten hem nadien horen dat wij hem van diaken wel naar deken wilden promoveren, zeker toen hij naast de bisschop de kerk uitliep. Over onze opmerking kon hij nadien hartelijk lachen.

Na de mis was er in de sporthal voor ruim 600 genodigden een diner met vele regionale vlees gerechten welke voor ons niet als iets heerlijks konden waarderen zoals bloedworst. Er waren voldoende overige keuzes om een voldaan gevoel te hebben met daarbij wijn en bier.

Op het podium werden de diverse groepen voorgesteld en werden er cadeaus overhandigd aan de organisatie. Wij gaven het boek van het 600 jarig bestaan en een gilde groepsfoto welke in de Leonarduskerk te Donk is gemaakt eind 2021, de laatste mogelijkheid om op het priesterkoor plaats te nemen aangezien nadien de inpandige verbouwing begon om appartementen te realiseren.

De Leonardus afvaardiging van Kirkop, klein dorp op Malta, was in totaal 200 personen, vooral veel jongeren die als fanfare er een gezellige muzikale boel van maakten in de sporthal. Zij waren naar Parijs gevlogen en met 2 bussen naar Noblat gereden met daarbij ook nog de vele muziekinstrumenten.

Vele afgevaardigden gingen rond om zich bekend te maken en een klein aandenken te geven Enkele gildebroeders gaven hun eigen Leonardus speldje als aandenken. Toen we vertelden dat we al 600 jaar bestonden was daarop het antwoord van de pastor uit Lenartov, dorp met ca. 1.000 inwoners gelegen in noord Slowakije dicht bij Polen, dat hun Leonardus parochie al 900 jaar bestond.

Om 22.00 uur gingen we terug naar het hotel. Als aandenken aan de gezellige avond werd een lege fles met Leonardus etiket meegenomen welke nadien nog vol kwam met diverse restjes wijn van andere flessen. Met een passende kurk werd er niets verspild. Ook mochten we de hard plastic bekers met Leonardus opdruk meenemen.

Zondag morgen was om 10.00 uur de plechtige mis met weer een andere bisschop en de dienst was vergelijkbaar met die van zaterdag. Voorafgaand van de mis werden relikwieën van de heilige Leonardus in een koperen reliekhouder uit de afgesloten opbergruimte achter het priesterkoor gehaald en op het altaar gezet.

De regionale TV was ook present en vroeg om een kort interview in de kerk. Aangezien ik de enig was die een beetje frans kon werd ik gevraag om me voor de camera op te stellen. Onvoorbereid deed ik in mijn beste frans mijn verhaal, maar dat verstonden ze niet echt. Daarom moest het in het Engels. Zo ging ik over van confrèrie en guilde naar brotherhood en guild en van Pays Bas naar The Netherlands. Ben benieuwd wat er van uitgezonden is.

Na de lunch in de sporthal gingen we naar de opstelruimte voor de processie waaraan wel 40 kleine en grote groepen deelnamen. Zo ook een vierspan paarden met een Leonardusbeeld op de kar omringd met passende blaasmuziek uit Beieren die ook beide dagen in Noblat aanwezig waren. Wij stelden ons op met trom, hoofdvaandel, de gildezusters en achteraan 2 vendeliers. Wij hadden veel bekijks in de optocht maar er was geen ruimte om een vendelgroet te brengen. Daarom enkel wat zwaaien met de vlag tijdens het lopen. Helaas begon het na een half uur hard te regenen tijdens de optocht en werden we uiteindelijk flink nat. Op het einde bleef er weinig over dan naar de bus te gaan en terug naar het hotel met natte kleding en attributen. Indien het eerder was gaan regenen was vermoedelijk de gehele optocht niet doorgegaan en dan was het voor velen een teleurstelling geworden. Terug in het hotel voor het diner werd het nog een gezellige avond samen met de vrienden uit Zoutleeuw.

Maandag was de terugreis naar Zoutleeuw. Onderweg bezochten we nog de Saint Etienne kathedraal van Bourges. Mede door de drukte rond Parijs kwamen we om 22.30 uur aan in Zoutleeuw. Na het overladen van gilde attributen, uniformen en koffers in onze 3 auto’s reden we terug naar Beek en Donk en waren om 0.30 uur thuis en was onze reis uiteindelijk een 6 daagse geworden voor hetzelfde geld.

Op 2 de Pinksterdag 2024 is er in Zoutleeuw een grote historische Leonardus herdenking wegens het 750 jarig bestaan van de Leonardus processie en zijn we uitgenodigd om daar als delegatie of liefst het gehele gilde de feestelijkheden op te luisteren.

Vermeldenswaard is nog dat de Tour de France dit jaar Noblat op 9 juli de startplaats is van de dag etappe als eerbetoon aan de in 2019 overleden wielrenner Raymond Poulidor, de opa van Mathieu van de Poel, die woonachtig was in Noblat.

Onze Leonardus van Noblat wordt vereerd en als hulp aan geroepen bij veeziekten, aanstaande moeders en probeerde vrijheidstelling van gevangenen te regelen. Vandaar de symbolen van hand en voetenboeien. Daarnaast is er nog een andere sint Leonardus die op een andere wijze  bekendheid verwierf.

Al onze deelnemers kunnen terug kijken op een mooie reis met excursies, een prima hotel en verblijf, de gemoedelijkheid van de broederschap uit Zoutleeuw en hebben daarbij veel devotie beleefd.

De meeste gildebroeders en zusters maakten deze 7 jaarlijkse reis voor het eerst, enkele voor de 2 de keer en ondergetekende zelfs 3 keer. Over 7 jaar zien we nog wel of we nog kunnen gaan, liefst met de confrèrie uit Zoutleeuw, het zou mooi zijn.

Tekst 4 juni 2023  gildebroeder Tijn van der Bruggen.